Verbonden met buur en natuur

  • Gebiedsontwikkeling
  • Klimaat en straat

Voor Open Kaart betekent duurzaam wonen meer dan een technisch duurzame woning met een mooi energielabel. Wonen met aandacht voor wat de omgeving te bieden heeft en hier zo verantwoordelijk mogelijk mee omgaan, daar zou het om moeten draaien. Het Hof der Zotheid biedt bewoners de ruimte om zich verbonden te voelen met de plek en nauw betrokken te worden bij opzet en uitwerking.

Ontwerpopgave

Een nieuwe vorm van stedelijkheid waar gezond en duurzaam samenleven centraal staan was de opgave bij een ontwerpwedstrijd die gebiedsontwikkelaar BPD uitschreef voor de wijk Proeftuin Erasmusveld in Den Haag. 

Wij hebben daarbij de vraag gesteld: hoe kun je toekomstige bewoners op een zinvolle manier betrekken bij de ontwikkeling van een buurt met 100 woningen?

Projectdetails

Locatie
Erasmusveld, Den Haag

Periode
November 2016 – januari 2017

Opdrachtgever 
BPD

Type
Selectie, vervolgopdracht

In samenwerking met
Kees Ykema – Landschapsarchitect
Hiltrud Pöts – Atelier GroenBlauw
Trevor James – Van Nimwegen
Geert Laarakker – Atelier Bouwkunde

Publicaties

Ontwerp

Steeds meer mensen zoeken een plek waar zij hun ambitie om duurzaam te wonen zelf kunnen vormgeven. Daarom stond de vraag centraal: hoe kunnen deze mensen zich hun woonomgeving zo eigen mogelijk maken?

Allereerst is gezocht naar de juiste schaal en opzet om die betrokkenheid voor en na oplevering te faciliteren. Het stedenbouwkundig plan schreef een groot woonblok voor van 100 woningen. Uit ervaringen blijkt echter dat deze schaal te groot is voor informeel beheer. We hebben het ensemble opgebouwd uit drie hoven met elk 30 tot 40 woningen. Daarmee kan de buurt ook in fases ontwikkeld worden, wat ruimte geeft om van elke fase te leren.  

De samenstelling van de woningen is gericht op diversiteit in leeftijd en inkomen. Hof der Zotheid biedt in iedere hof een mix van drie basistypen in variërende groottes: de grondgebonden maisonnette, het appartement, ontsloten door galerij of portiek; en de meest in het oog springende veelzijdige stadsvilla’s aan de wadi. Tot slot zijn seniorenwoningen in het project opgenomen; kleinere woningen waarin rekening is gehouden met rolstoeltoegankelijkheid. 

Het plan biedt een grote verscheidenheid aan woningen, waarbij de zeggenschap variëert. De uitgekiende aannemerswoning en het experimentele strohuis komen in de opzet op verrassende wijze samen.

Daarmee krijgen de bewoners ook keuze in de manier waarop zij betrokken willen zijn. Alles zelf uitvinden of een kant en klare woning zodat je je op het beheer van de collectieve tuin kunt storten?

Duurzaamheid

Het landschap en de openbare ruimte van Hof der Zotheid zijn nauw met elkaar verbonden op het gebied van water en ecologie. Regenwater van de gebouwen en de bestrating wordt gebufferd en komt via de wadi uit in het ecologisch lint. Door een hemelwaterriool overbodig te maken ontstaat extra budget voor inrichting van de buitenruimte. 

De natuur in het ecologisch lint wordt zo ingericht dat het extensief beheerd kan worden. Het ecologisch lint is een wild, natuurlijk gebied voor avontuur en ontdekking, maar ook voor ontspanning en rust. Aan de ecologische corridor is plek geserveerd voor een grote permacultuur-tuin waar Erasmusvelders samen eten kunnen verbouwen met gesloten grondstof kringlopen. Zo kunnen ze letterlijk de vruchten plukken van het groenafval uit het gebied.

Woningen

De woningen zijn energieneutraal. De woningen worden verwarmd met een warmtepomp en lage-temperatuur vloerverwarming. Doormiddel van warmte- koudeopslag (WKO) wordt in de winter warmte uit de grond gehaald en in de zomer gekoeld door warmte weer in de grond op te slaan. Per hof wordt er een put geslagen voor de WKO.

De meeste vrijheid op een presenteerblaadje bieden de stadsvilla’s aan de wadi. Deze vierlaagse woningen zijn groot qua oppervlak, maar vooral ook veelzijdig qua programma. Daarbij is ruimte voor twee voordeuren aan de straat. Door deze flexibiliteit ontstaat aan de wadi een eigenzinnig straatje met een levendige combinatie van bijzondere woonvormen en praktijkruimtes.

Meerwaarde

Hof der Zotheid legt de basis voor een wijk die in verandering kan blijven, waar je kunt opgroeien en oud worden. Met buren die elkaar inspireren en betrokken zijn bij een plek die zich keer op keer kan vernieuwen. 

Locatie Project

Gerelateerd aan
Proeftuin Erasmusveld

Projecten, nieuws en kennisartikelen gerelateerd aan onze visie.

Kennismaken?
Mail jurrian@deopenkaart.nl,
of bel 06-51841884